زمین‌شناسی مهندسی

هدف از انجام مطالعات زمین‌شناسی و زمین‌شناسی مهندسی، شناسایی لایه‌های مختلف خاک و سنگ در درجه اول و سپس تعیین خصوصیات مختلف فیزیکی و ژئومکانیکی و ارزیابی ریسک‌های زمین‌شناسی جهت ساخت سازه‌های مختلف از جمله تونل، پل، ترانشه، خاکریز و ساختمان است. این مهندسین مشاور با در اختیار داشتن تیم کارشناسی مجرب و تجهیزات عملیات صحرایی همچون چکش‎‌های زمین‎‌شناسی، چکش اشمیت، GPS و کمپاس کلیه امور مرتبط با زمین‎‌شناسی مهندسی پروژه‎‌های مختلف عمرانی را به انجام می‎رساند. 

بازدید میدانی

این تیم طی بازدیدهای میدانی با بررسی، ارزیابی و شناخت دقیق از محل با توجه به نیازهای پروژه به شناسایی عوامل موثر بر طرح از جمله: خصوصیات مختلف خاک و سنگ، هیدروژئولوژی، ساختارهای زمین‎‌شناسی همچون گسل‌ها و تاثیر آنها بر طرح، منابع قرضه و مخاطرات مختلف زمین‎‌شناسی حین ساخت و نگهداری و تشخیص مرز لایه‌های مختلف با استفاده از GPS می‌پردازد.

• در واحدهای خاکی ضمن تعیین ضخامت، جنس، طبقه‌بندی صحرایی واحد خاکی، پارامترهایی همچون دانه‌بندی و پراکنش اندازه ذرات، پلاستیسیته، تراکم، چسبندگی، ظرفیت باربری، وجود لایه‌های آبدار، پتانسیل رانش و در صورت نیاز قابلیت استفاده به عنوان مصالح و منابع قرضه ارزیابی اولیه می‌شوند.
• در واحدهای سنگی ابتدا نوع سازه شناسایی می‎شود. سپس ضخامت، توالی لایه‌های مختلف و ساختارهای زمین‌شناسی همچون چین و گسل، شناسایی و تاثیر آن بر سازه مورد نظر بررسی خواهد شد. ضمن ارزیابی مقاومت فشاری لایه‌های مختلف توسط چکش اشمیت، وضعیت ناپیوستگی‌های توده سنگ ارزیابی خواهد شد. در این مرحله با استفاده از کمپاس شیب و امتداد هر ناپیوستگی برداشت و به منظور طبقه‌بندی مهندسی هر واحد، فاصله‌داری، بازشدگی، پرشدگی و شرایط سطح هر ناپیوستگی ثبت می‌شود.

در آخرین مرحله از ثبت اطلاعات توده‌های سنگی، مخاطرات زمین‌شناسی مرتبط با آن شامل پتانسیل لغزش‌های سنگی، تشکیل گوه، واژگونی بلوک‌های سنگی، راک فال، انحلال پذیری، فرسایش‌پذیری و ... مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.

مطالعات دفتری

تیم زمین‌شناسی اطلاعات کسب شده از برداشت میدانی و نقاط ثبت شده با GPS را با سایر داده‌ها (نقشه‌های زمین‌شناسی بزرگ مقیاس موجود، تصاویر ماهواره‌ای و عکس‌های هوایی) تلفیق کرده تا نقشه‌های زمین‌شناسی با مقیاس موردنیاز را تهیه و ترسیم ‌کند.

فاز یک:

مهم‎ترین مرحله مطالعات زمین‌شناسی مهندسی تهیه داده‌های کمی برای شروع کار تیم طراحی است.

• بدین منظور با تهیه پروفیل و مقاطع زمین‌شناسی توده‌های خاک و سنگ از یکدیگر تفکیک می‌شود و خصوصیات مهندسی هر لایه به صورت مجزا تعیین می‌شود تا لایه‌های زمین‌شناسی مهندسی شکل بگیرد. در لایه‌های سنگی طبقه‌بندی توده سنگ تعیین می‌شود تا به کمک آنها طراحی اولیه ابنیه فنی با سهولت بیشتری انجام پذیرد. در نهایت با آنالیز داده‌های میدانی و طبقه‌بندی مهندسی توده خاک و سنگ با استفاده از روابط تجربی و نرم‌افزارهای به روز مهندسی، پارامترهای مختلف تخمین و در اختیار تیم طراحی قرار می‌گیرد.
• در آخرین مرحله از مطالعات مرحله اول، کارشناسان زمین‌شناس بر پایه شناخت حاصل از خصوصیات زمین، نقاط پرمخاطره زمین‌شناسی و موقعیت قرارگیری سازه‌های مختلف، دستورالعمل انجام عملیات ژئوتکنیک را پیشنهاد می‌کنند تا ضمن نظارت بر انجام مراحل مختلف حفاری و انجام آزمایشات ژئوتکنیک، پارامترهای مختلف مورد نیاز طراحی در فاز دوم مطالعات را تدقیق نمایند. کلیه موارد فوق در قالب گزارش زمین‌شناسی مهندسی و آلبوم نقشه‌ها ارائه خواهد شد.

فاز دوم:

در فاز دوم مطالعات با بدست آمدن نتایج آزمایشات ژئوتکنیک، داده‌های ژئوتکنیک و زمین‌شناسی تلفیق شده، پارامترهای طراحی تدقیق و جهت مطالعات مرحله دوم در اختیار تیم طراحی قرار می‌گیرد. اهم خدمات مهندسی زمین‌شناسی این مهندسین مشاور به شرح زیر است:

• مطالعات زمین‌شناسی و زمین‌شناسی مهندسی
• مطالعات زمین‌شناسی ارزیابی پایداری شیروانی‌های سنگی و خاکی
• تهیه دستورالعمل مطالعات ژئوتکنیک و نظارت بر اجرای آن
• مطالعات لرزه‌خیزی و تحلیل خطر زمین لرزه
• مطالعات و ارزیابی مخاطرات زمین‌شناسی
• مطالعات منابع قرضه و مصالح ساختمانی
• مطالعات ارزیابی پتانسیل روانگرایی و کنترل آن
• مطالعات ارزیابی و کنترل شن‌های روان